تأثیر اندیشههای امام خمینی (ره) بر جریانهای اسلامی جهان

به گزارش خبرگزاری آنا، امام خمینی (ره) شخصیتی تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران و جهان اسلام، انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ را رهبری کرد و میراث فکری و سیاسیاش تا امروز در ایران و جهان بازتاب دارد. این اندیشمند بزرگ با حفظ تقوا و سادهزیستی در زندگی شخصی، نشان داد که اسلام ناب تنها آموزههای اخلاقی و دینی نیست بلکه باید در سبک زندگی تجلی یابد.
ورود ایشان به مبارزه سیاسی، بر اساس بیاعتمادی به قدرتهای سلطهگر و در عین حال اطمینان به وعدههای الهی شکل گرفت؛ همچنین، بر اساس مقابله با استبداد پهلوی و سیاستهای ضد دینی آن، اقتصاد مقاومتی و خودکفایی که از مباحث مهم اندیشه امام بود.
پس از پیروزی انقلاب و تأسیس نظام جمهوری اسلامی، اصول اسلام ناب محمدی به عنوان چارچوب اصلی قانون اساسی و سیاستهای کلان نظام ایران شکل گرفت و توسط جانشین و رهبر کنونی انقلاب، حفظ و ترویج داده شد.
امام خمینی (ره) بهعنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران، دیدگاههای عمیق و روشنی درباره شناسایی و تبیین اسلام ناب محمدی ارائه داد که در مقابل اسلام آمریکایی قرار میگیرد. این اندیشهها از مباحث کلیدی فکری امام بود که در راستای شکلدهی نظام جمهوری اسلامی و انقلاب به آن پایبند بود و همچنان امروز محور اصلی سیاستها و مبانی فکری انقلاب محسوب میشود.
اسلام ناب محمدی از نگاه امام خمینی (ره)
اسلام ناب محمدی، به تعبیر امام خمینی، آن اسلام واقعی است که اساسش بر کتاب (قرآن) و سنت (سیره پیامبر (ص) و اهل بیت) استوار است و با توجه به اصول علمی، زمان و مکان به روشنی فهمیده و استخراج میشود.
این اسلام، مباحث فقهی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را به صورت جامع و متناسب با شرایط روز تبیین میکند و قابل تطبیق با نیازهای دنیای معاصر است. برخلاف برداشتهای سطحی یا تحجرگونه، این برداشت از اسلام، پویایی دارد و حوزههای علمیه در آن نقش فعال و کلیدی ایفا میکنند.
نفی اسلام آمریکایی و شاخههای آن
امام خمینی (ره) بر این باور بود که اسلام آمریکایی دو شاخه عمده دارد:
۱. اسلام سکولار که خواهان جدایی دین از سیاست است و اسلام را به امور فردی محدود میکند.
۲. اسلام متحجر که به جای تطبیق با مسائل زمان و مکان، اسلام را در قالبی خشک و واپسگرا ارائه میدهد.
این دو گروه، در واقع از اهداف استکبار جهانی حمایت میکنند و در نهایت مانع تحقق اسلام حقیقی و عدالت اجتماعی میشوند.
اعتماد به وعده الهی و بیاعتمادی به قدرتهای مستکبر
از ویژگیهای بارز اسلام ناب محمدی، ایمان راسخ امام خمینی به وعدههای الهی و توکل به خداوند متعال بود.
این اعتماد باعث شد امام در برابر جنبههای سیاسی و استکباری جهان با صراحت و جسارت کامل موضعگیری کند، بدینگونه که از قدرتهای جهانی ترسی نداشت ولی به خوبی میدانست که دشمنان چگونه عمل خواهند کرد.
«شیطان بزرگ»، لقب امام خمینی به آمریکا بود که بیانگر نگاه عمیق و انتقادی ایشان به سمت استکبار و آمریکا بود.
اعتقاد به اراده و نیروی مردم و تأکید بر مشارکت عمومی
امام معتقد بود که مردم اصلیترین عامل پیشرفت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور هستند و نباید همه امور به تمرکز دولتی واگذار شود. به همین دلیل، او بارها از اعتماد به مردم و مشارکت اجتماعی در حوزههای مختلف از جمله انتخابات و سازندگی حمایت میکرد. این تاکید نشاندهنده پایهریزی نظامی بود که حاکمیت آن وابسته به اراده عمومی جامعه است.
حمایت از محرومان و مخالفت با کاخنشینی
یکی دیگر از خطوط اساسی اسلام ناب محمدی، حمایت از مستضعفان و محرومان و مخالفت جدی با فساد، اشرافیت و کاخنشینی بود. امام خمینی همواره بر این نکته تأکید داشت که مسئولان و حاکمان باید به محرومان کمک کنند و جامعه را به سمتی سوق دهند که عدالت اجتماعی تحقق یابد. به اعتقاد او، پایههای انقلاب را همین محرومان و طبقات ضعیف تشکیل میدادند.
مخالفت صریح با جبهه قدرت استکباری و مستکبرین جهانی
امام خمینی، آمریکا و مستکبرین جهان را دشمن سیاستها و اهداف اسلامی میدانست و هیچ مصالحهای با آنان نداشت. استفاده از القاب تند و ترسیم دشمن به صورت روشن به مردم ایران و جهان نشان میداد که مقاومت در برابر این جبهه، بخشی از ایمان و راهبرد اسلامی او است.
اعتقاد به استقلال ملی به عنوان پایه آزادی واقعی
امام خمینی استقلال کشور را یکی از اصول غیرقابلتخفیف انقلاب میدانست. آزادی تحتعنوان آزادی فردی بدون استقلال ملی را خیالی پوچ میدید و بر این باور بود که هرگونه سلطهپذیری به معنای از دست دادن آزادی واقعی است.
تکیه بر وحدت ملی و مقابله با تفرقهافکنی
امام خمینی (ره) بارها به دشمنی توطئههای تفرقهافکن توجه داد. چه اختلافات مذهبی میان شیعه و سنی و چه اختلافات قومیتی، به عنوان ابزار دشمن شناخته میشد و مقابله با آنها جزء خطوط اصلی حفظ وحدت ملی بود. وحدت۸ ملی، شاهد اصلی موفقیتها و امنیت کشور بوده و امام هرگز اجازه نداد این وحدت گسترده آسیب ببیند.
امام خمینی (ره) با تعریف دقیق و روشن اسلام ناب محمدی، راهی روشن برای تحقق اسلام واقعی و پرنفوذ در زندگی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران پیش روی مردم و مسئولان گذاشت. نفی اسلام آمریکایی که به دو شکل اسلام سکولار و اسلام متحجر نمایان میشود، نشاندهنده مقاومت ایشان در برابر نفوذ فرهنگی و سیاسی غرب است.
این نگرش تأثیر گستردهای نه تنها بر ایران بلکه جریانهای مذهبی و سیاسی در جهان اسلام داشته و دارد و امروز نیز به عنوان یکی از ارکان اصلی سیاستها و رویکردهای جمهوری اسلامی ایران مطرح است.
انتهای پیام/